ഇന്ദിരാജിയും പരിസ്​ഥിതി സംരക്ഷണവും

എം.ജെ.ബാബു

The two-week UN Conference on the Human Environment (5-16 June) has been called by the General Assembly with the aim of producing an international political consensus on ways of preserving and improving the environment for this and future generations.

Mrs. Indira Gandhi, Prime Minister of India, being greeted by Mr. Maurice F. Strong, Secretary General of the Conference, upon her arrival at the Fokets Hus building to attend the Conference. United Nation Photo

• United Nations Photo

• United Nations Photo

സൈലൻറ്​വാലി ജലവൈദ്യുത പദ്ധതിക്ക്​ അനുമതി നിഷേധിക്കുകയും സൈലൻറ്​വാലിയിലെ മഴക്കാടുകൾ സംരക്ഷിക്കുകയും ചെയ്​ത പ്രധാനമന്ത്രിയെന്ന നിലയിലാകും ഇന്ദിരാഗാന്ധിയെ കേരളം ഒാർക്കുന്നത്​.എന്നാൽ, ഇൻഡ്യയുടെ പരിസ്​ഥിതി സംരക്ഷണത്തിൽ അവർ നൽകിയ സംഭാവനകളും നിയമനിർമ്മാണങ്ങളും അറിയു​േമ്പാഴാണ്​ അവരിലെ പ്രകൃതി സ്​നേഹിയെ തിരിച്ചറിയുക. ഇന്ന്​ ലോകം പരിസ്​ഥിതിദിനം ആചരിക്കുന്നത്​ 1972ൽ സ്വീഡനിലെ സ്​റ്റോക്​ഹോമിൽ നടന്ന ആഗോള പരിസ്​ഥിതി കൺവൻഷൻറ സ്​മരണ നിലനിർത്താനാണ്​. 1972 ജൂൺ അഞ്ച്​ മുതൽ16 വരൈ നടന്ന കൺവൻഷനിൽ സ്വീഡനിന്​ പുറത്ത്​ നിന്നും പ​​െങ്കടുത്ത ഏക രാഷ്​ട്ര തലവനായിരുന്നു അന്നത്തെ നമ്മുടെ പ്രധാനമന്ത്രി ഇന്ദിരാഗാന്ധി. 114 രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള പ്രതിനിധികളെ അഭിസംബോധന ചെയ്​ത്​ 1972 ജൂൺ 14ന്​ ഇന്ദിരാഗാന്ധി നടത്തിയ പ്രസംഗവും ലോക ചരിത്രത്തിൽ ഇടം തേടി.

'ദാരിദ്ര്യവും ആവശ്യവുമല്ലേ ഏറ്റവുമധികം മലിനീകരണം സൃഷ്ടിക്കുന്നത്?' ഈ ചോദ്യമാണ് ഇന്ദിര സ്‌റ്റോക്‌ഹോം കോണ്‍ഫറന്‍സില്‍ ഉന്നയിച്ചത്.പക്‌ഷേ, ദാരിദ്ര്യമാണ് ഏറ്റവുമധികം മാലിന്യം ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്' എന്ന പ്രസ്താവനയായാണ് ലോകം അതിനെ ഏറ്റെടുത്തത്.മുതിർന്ന ​െഎ എ എസ്​ ഉദ്യോഗസ്​ഥരിൽ നിന്നും അഭിപ്രായങ്ങൾ ശേഖരിച്ച ശേഷം ഇന്ദിരാഗാന്ധി തന്നെയാണ്​ പ്രസംഗം തയ്യറാക്കിയതെന്ന്​ ​െഎ.എ.എസ്​ ഉദ്യോഗസ്​ഥനായിരുന്ന എം.കെ.രജ്ഞിത്​സിംഗ്​ ത​െൻറ പുസ്​തകത്തിൽ പറയുന്നുണ്ട്​.സ്​റ്റോക്ക്​ഹോം കൺവൻഷന്​ മുമ്പ്​ തന്നെ ഇൻഡ്യയിൽ വനം-പരിസ്​ഥിതി സംരക്ഷണം സംബന്ധിച്ച്​ ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ നേരിട്ടുള്ള നിയന്തണത്തിൽ ച​ർച്ച ആരംഭിച്ചിരുന്നു. സംസ്​ഥാനങ്ങളുടെ വിഷയമായ വന സംരക്ഷത്തിൽ കേന്ദ്രത്തിന്​ കീഴിൽ എങ്ങനെ നിയമ നിർമ്മാണം കൊണ്ട്​വരാമെന്നത്​ സംബന്ധിച്ചായിരുന്നു ചർച്ച. 1971 സെപ്​തംബറിലായിരുന്നു തുടക്കം. രാജ്യത്ത്​ വന്യജീവികളുടെ എണ്ണം കുറഞ്ഞ്​ വരുന്നതിൽ അവർ വല്ലാതെ ആശങ്കപ്പെട്ടിരുന്നു. ഇതേ തുടർന്നാണ്​ കടുവകളുടെ വേട്ടയാടൽ നിരോധിച്ചത്​. അന്നത്തെ യോഗമാണ്​ 1972ലെ കേന്ദ്ര വനനിയമത്തിനും ടൈഗർ പ്രോജക്​ടിനും വഴി തുറന്നതും ദേശിയ ഉദ്യാനങ്ങൾക്കും വന്യജീവി സ​േങ്കതങ്ങൾക്കും കേന്ദ്ര ഫണ്ട്​ അനുവദിക്കുന്നതിന്​ കാരണമായതും.വനം സംസ്​ഥാന വിഷയമായതിനാൽ കേന്ദ്ര നിയമനിർമ്മാണം അസാധ്യമാണെന്നതിനാൽ അതിനും വഴി ഇന്ദിരാഗന്ധി കണ്ടെത്തിയിരുന്നു.വന്യജീവി സംരക്ഷണത്തിന്​ നിയമനിർമ്മാണം നടത്തണമെന്ന്​ വിവിധ സംസ്​ഥാനങ്ങൾ കേന്ദ്ര​ത്തോട്​ ആവശ്യപ്പെടുകയായിരുന്നു. വേട്ടയാടൽ അവകാശം നിലനിന്നിരുന്ന വിവിധ കോണുകളിൽ നിന്നുള്ള എതിർപ്പുകളെ തരണം ചെയ്​താണ്​ നിയമം പാസാക്കിയത്​. ഒാരോ ഘട്ടത്തിലും പ്രധാനമന്ത്രി നേരിട്ട്​ ഇടപ്പെട്ടതായി ബില്ല്​ തയ്യറാക്കിയ രഞജിത്​സിംഗ്​ പറയുന്നു. ആദിവാസികൾക്ക്​ അമ്പും വില്ലും ഉപയോഗിച്ചുള്ള വേട്ടയാടൽ അവകാശം സംബന്ധിച്ച്​ പട്ടികവർഗ എം.പിമാർ ഉയർത്തിയ ആശങ്ക പരിഹരിച്ചത്​ ബില്ല്​ രാജ്യസഭയിൽ അവതരിപ്പിച്ച അന്ന്​ യോഗം വിളിച്ചായിരുന്നു. ഇന്ദിരാജിയുടെ നിശ്ചയദാർഡ്യമായിരുന്നു രാജ്യത്തെ വന്യജീവികളുടെ രക്ഷകയായി മാറിയ കേന്ദ്ര വനനിയമത്തിന്​ പിന്നിൽ.

വനം-വന്യജീവി വിഷയം കൺകറൻറ്​ ലിസ്​റ്റിൽ ഉ​​ൾപ്പെടുത്തിയ ഭരണഘടന ഭേദഗതി പിന്നിടാണ്​ ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ സർക്കാർ കൊണ്ട്​ വന്നത്​.വന്യജീവികൾക്ക്​ വേണ്ടി മാത്രമായി വനംവകുപ്പി​െൻറ ഭാഗമായി പ്രത്യേക സംവിധാനം കൊണ്ട്​ വന്നതും വന്യജീവി പരിപാലനം ​െഎ.എഫ്​.എസ്​ സിലബസിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയതും അവരാണ്​.സൈലൻറവാലിയെ മാത്രമല്ല, ഇന്ന്​ ആഗോള പ്രശസ്​തമായ വരയാടുകളെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിന്​ നേരിട്ട്​ താൽപര്യമെടുത്തതും ഇന്ദിരാജിയാണ്​.1971ലെ കണ്ണൻ ദേവൻ ഭമി ഏ​റ്റെടുക്കൽ നിയമ പ്രകാരം  സർക്കാർ ഏറ്റെടുത്ത വരയാടുകളുടെ അഭയകേന്ദ്രമായ രാജമലയും ഇരവികുളവും ഭൂരഹിത കർഷകർക്ക്​ പതിച്ച്​ നൽകാൻ സംസ്​ഥാന സർക്കാർ നടപടി സ്വീകരിച്ചപ്പോൾ അതിന്​ എതിരെ മൂന്നാറിലെ പരിസ്​ഥിതി പ്രവർത്തകർ അന്ന്​ പ്രധാനമന്ത്രിക്കാണ്​ നിവേദനം നൽകിയത്​. കാര്യങ്ങൾ പഠിച്ച അവർ രാജമല-ഇരവികുളം ദേശിയ ഉദ്യാനമായി പ്രഖ്യാപിക്കണമെന്ന്​ സി.അച്യുത മേനോൻ സർക്കാരിനോട്​ നിർദേശിച്ചു. സംസ്​ഥാന സർക്കാർ ആദ്യം വന്യജീവി സ​േങ്കതമായും പിന്നിട്​ ദേശിയ ഉദ്യാനമായും പ്രഖ്യാപിച്ചു.

വന്യജീവി സ​േങ്കതങ്ങളുടെയും ദേശിയ  ഉദ്യാനങ്ങളുടെയും പരിപാലനത്തിന്​ പ്രത്യേക വിഭാഗം വേണമെന്ന്​ നിർദേശിച്ച്​ 1973 ഡിസംബ 27ന്​ പ്രധാനമ​ന്ത്രി നേരിട്ട്​ വകുപ്പ്​ മന്ത്രിക്കും മേധാവികൾക്കും കത്ത്​ എഴുതുകയായി​ര​ുന്നു. 1973 ഏപ്രിൽ ഒന്നിനാണ്​ കടുവ സംരക്ഷണത്തിനായി പ്രത്യേക പദ്ധതി നിലവിൽ വന്നത്​. കേരളത്തിലെ പെരിയാർ വന്യജീവി സ​േങ്കതവും കടുവ സ​േങ്കതമായി മാറി. ലോകത്ത്​ അവശേഷിക്കുന്ന സംഗായി മാനുകൾക്ക്​ വേണ്ടി പ്രത്യേക വന്യജീവി സ​േങ്കതം നിർദേശിച്ചതും അവർ തന്നെ.മണിപ്പുരിലാണ്​​ ഇൗ മാനുകളുടെ അഭയ കേന്ദ്രം. അവിടം സ​േങ്കതമായി പ്രഖ്യാപിക്കാൻ നിർദേശിക്കുക മാത്രമല്ല, ഇടക്കിടെ മണിപ്പൂരിലെത്തി സ്​ഥിതി വിലയിരുത്തണമെന്ന്​ ഉദ്യോഗസ്​ഥരോട്​ നിർദേശിച്ചു. ഗിർ വനങ്ങൾക്ക്​ പുറമെ ഇൻഡ്യൻ സിംഹങ്ങൾക്ക്​ കാട്​ ഒരുക്കിയതും അവരുടെ പ്രത്യേക താൽപര്യപ്രകാരമാണ്​.

ഒരുപക്ഷെ, വന്യജീവികളെയും പ്രകൃതിയെയും സ്​നേഹിച്ച മറ്റൊരു ഭരണാധികാരി ഉണ്ടാകില്ല പ്രകൃതിയും അവരോട്​ നന്ദി പറഞ്ഞിട്ടുണ്ടാകണം.അതു കൊണ്ടായിരിക്കാം 1977ലെ മൊറർജി ദേശായി സർക്കാർ അവരെ അറസ്​റ്റ്​ ചെയ്​തു സൂൽത്താൻപൂർ പക്ഷി സ​േങ്കതത്തിലേക്ക്​ കൊണ്ട്​ പോകവെ, ട്രെയിൻ ക്രോസിംഗിന്​ വേണ്ടി വാഹനം നിർത്തിയതും അവർ പുറത്തിറങ്ങി കലുങ്കിൽ വിശ്രമിച്ചപ്പോൾ ജനം തിരച്ചറിഞ്ഞ്​ വൻ പ്രകടനമായി മാറിയതും. സുൽത്താപൂർ പക്ഷി സ​േങ്കതത്തിൽ നിന്നാണ്​ അവരുടെ തിരിച്ച്​ വരവ്​.